SKARBY ŚLĄSKIEJ ZIEMI NIKISZOWIEC, CZECHOWICE OGRODY KAPIASA
NIKISZOWIEC CZECHOWICE DZIEDZICE
OGRODY KAPIASA
SKARBY ŚLĄSKIEJ ZIEMI ŚRODA 16.VIII.2023
8.00 – Msza i wyjazd z ul. Gawronów 20
Nikiszowiec – część Katowic, położona w rejonie ulicy Szopienickiej, w dzielnicy Janów-Nikiszowiec, na terenach historycznej gminy Janów, a także zabytkowe osiedle patronackie wybudowane w latach 1908–1919 z inicjatywy koncernu górniczo-hutniczego Georg von Giesches Erben jako osiedle robotnicze dla górników kopalni „Giesche” (od 1946 roku „Wieczorek”). Osiedle zaprojektowali architekci Emil i Georg Zillmannowie z Charlottenburga, którzy byli również autorami projektu sąsiedniego Giszowca. W dniu 9 maja 1924 roku nastąpiła likwidacja obszaru dworskiego i Nikiszowiec wraz z Giszowcem włączono do gminy Janów. W 1951 roku osiedle stało się częścią nowego miasta – Szopienice, które 31 grudnia 1959 włączono do Katowic. Osiedle robotnicze Nikiszowiec stanowi unikatowy i w pełni zachowany przykład zabudowy patronackiej. Składa się z zespołu dziewięciu ceglanych bloków zabudowy mieszkaniowej posiadających zróżnicowane detale architektoniczne, nad którym dominuje bryła neobarokowego kościoła św. Anny. Świątynia została zaprojektowana przez Emila i Georga Zillmannów z Berlina-Charlottenburga. Neobarokowa świątynia została poświęcona 23 października 1927 roku. Wymiary świątyni są następujące: długość 69,5 m, szerokość transeptu 40 m, wysokość 17 m (w kopule 25 m), wysokość wieży 55 m, natomiast powierzchnia kościoła wynosi około 2500 m². Kościół posiada elewację z cegły licówki. Na fasadzie znajdują się dwie wieże. Centralna część fasady jest wygięta łukiem do przodu. Korpus kościoła jest bazylikowy, o bardzo niskich i wąskich nawach bocznych z transeptem. Prezbiterium świątyni jest absydalne. Na skrzyżowaniu naw zlokalizowana jest kopuła o obniżonej czaszy z wysoką latarnią-wieżą. Sufit kościoła wykonano częściowo ze sklepienia beczkowego, a częściowo krzyżowego. Ołtarz główny w kościele został wykonany przez Georga Schreinera. Nad nawą wisi neobarokowy żyrandol z brązu, zaprojektowany przez Zillmannów. W oknach wstawione witraże są autorstwa Georga Schneidera z Ratyzbony, a stacje drogi krzyżowe namalowane na metalowych płytach wykonał Otto Kowalewski z Katowic. W 1928 roku poświęcono pięć dzwonów dla kościoła, z czego cztery zostały w czasie II wojny światowej zarekwirowane przez Niemców. Pozostał ten najmniejszy, który nosi imię św. Anny. W 1977 roku powieszono dwa nowe dzwony o wadze 1400 i 2080 kg, wykonane w Odlewni dzwonów Eugeniusza Felczyńskiego. Organy w kościele pochodzą z 1927 roku. Zostały one wykonane przez firmę braci Rieger z Karniowa. Mają one 5350 piszczałek. W 1981 roku Zdzisław Zasada dokonał kapitalnego remontu organów. Na organach grało wielu wybitnych muzyków, w tym Joachim Grubich, Julian Gembalski czy Jerzy Erdmann. Nikiszowiec, podobnie jak sąsiedni Giszowiec, znajduje się na Szlaku Zabytków Techniki Województwa Śląskiego. Układ urbanistyczno-przestrzenny osiedla robotniczego został wpisany do rejestru zabytków nieruchomych w 1978 roku, a w 2011 roku stał się jednym z pomników historii. Plac Wyzwolenia 21, 40-423 Katowice Modlitwa w kościele, spotkanie z Ks. Prob. Jackiem Stańcem. Kawa. Bingo
Czechowice-Dziedzice - miasto leży historycznie na Górnym Śląsku w aglomeracji bielskiej. Miasto powstało w 1951 (de facto w 1941) pod nazwą Czechowice (do 1958) z połączenia wsi Czechowice i wsi Dziedzice, których historia sięga średniowiecza. Dziedzice od końca XIX w. rozwijały się też jako węzeł kolejowy oraz ośrodek przemysłu. Współcześnie oprócz Czechowic i Dziedzic częściami miasta są m.in. Lipowiec, Ochodza, Olszyna, Renardowice, Żebracz i kilka mniejszych osiedli. Czechowice-Dziedzice stanowią ośrodek przemysłowy z kopalnią węgla kamiennego, walcownią metali, fabryką sprzętu elektrotechnicznego oraz rafinerią. W roku 2020 zlikwidowano fabrykę zapałek, która działała od roku 1919. Była to ostatnia polska czynna fabryka zapałek. Według danych z 2017 r. miasto miało 35 631 mieszkańców. Pałac Kotulińskich, wybudowany 1729 r. – poł. XVIII w., rokokowy. Obok park o pow. 1 ha z aleją bukową. Zespół zabudowań dworskich (przy pałacu Kotulińskich): spichlerz pierwotnie warowna siedziba właścicieli, 2 czworaki, zarządcówka, stajnia, budynek ogrodowy, założenie terenów zielonych (w tym 3 stawy i 3 aleje spacerowe). Kościół parafialny pw. św. Katarzyny (Kopernika 42), w latach 1722–1729 ufundowany przez K. Kotulińskiego, późnobarokowy, wieża z 1800 r. Przy plebanii znajdują się pomniki przyrody: 2 dęby o obwodach 460 i 350 cm. Kościół parafialny pw. NMP Wspomożenia Wiernych (Legionów 57), wybudowany na cmentarzu w latach 1882–1890, rozbudowany w 1937 r. Kaplica pochodzi z 1841 r., kostnica z XVIII . Jezuicki ośrodek duszpasterski
, popularnie określany jako „Klasztor” (ALEJA ŚW. ANDRZEJA BOBOLI 1)– od nazwy domu zakonnego. Rozbudowany obecnie jako ośrodek duszpasterski najpierw powstał w 1905 r. jako Dom Rekolekcyjny św. Józefa. W latach pięćdziesiątych ubiegłego stulecia utworzono przy „Klasztorze” parafię prowadzoną przez jezuitów pod tym samym wezwaniem św. Józefa i korzystającą ze wspólnych pomieszczeń z Domem Rekolekcyjnym. Z chwilą wybudowania świątyni pod wezwaniem św. Andrzeja Boboli zmieniono także tytuł parafii, wciąż stanowiącej część jezuickiego ośrodka duszpasterskiego – na par. pw. św. Andrzeja Boboli. W tym kościele miało miejsce ogłoszenie św. Andrzeja Boboli Patronem Miasta, z woli Stolicy Apostolskiej dokonane w 1999 r. przez Ks. Bp. bielsko-żywieckiego Tadeusza Rakoczego.
W Czechowicach-Dziedzicach mieści się siedziba dekanatu czechowickiego, w którego skład wchodzi 12 parafii, z których w mieście zlokalizowanych jest 8: św. Andrzeja Boboli, św. Barbary, Jezusa Chrystusa Odkupiciela, św. Katarzyny, św. Maksymiliana Kolbego, NMP Królowej Polski, NMP Wspomożenia Wiernych, św. Stanisława Biskupa i Męczennika.
OGRODY KAPIASA, położone na obrzeżach Goczałkowic-Zdroju, swą historią sięgają do roku 1979, kiedy to właściciel Bronisław Kapias postanowił podzielić się swoją pasją z innymi. Na niewielkim niegdyś skrawku ziemi zaczął sadzić rośliny. Obecnie, ogrody prezentują niezwykle bogatą ofertę przyrodniczą. Na terenie dwóch ogrodów - Nowego i Starego znajdują się przepiękne okazy, które w połączeniu z architekturą ogrodową tworzą niezwykłe, pełne kolorów i kwiatowych zapachów miejsce. Do zwiedzania udostępniono 2 ogrody: stary i nowy. Ogród Stary jest podzielony na zaułki i zakątki, co umożliwia zwiedzającym zapoznanie się z różnością architektury ogrodowej. Ogród Nowy składa się natomiast z kilku ogrodów tematycznych, tj. Wiejski, Zachodzącego Słońca, Nad Stawem, Wrzosowisko, Angielski. Budowane są następne ogrody. Teren jest dostosowany dla osób niepełnosprawnych. Na terenie obiektu znajdują się miejsca do zabawy dla dzieci, górki widokowe i labirynt. Wstęp do ogrodów jest bezpłatny. Na terenie obiektu mieści się restauracja, w której serwowane są domowe obiady i pyszne desery - wyroby własne! Wokół obiektu są miejsca do zaparkowania. Można również odwiedzić Centrum Ogrodnicze i zakupić rozmaite rośliny. Dojazd do nas jest oznakowany tablicami.
Ogród botaniczny ze ścieżkami, wzdłuż których rosną kwiaty, oraz labiryntem, strefami tematycznymi i stawem z liliami.
św. Anny 4, 43-230 Goczałkowice-Zdrój. Zamknięcie: 19:00; Telefon: 667 777 292
Koszt 100 zł (+pieniądze na obiad dla chętnych).Powrót na Gawronów 20 w Katowicach w godzinach wieczornych.