Pielgrzymka na Dolny Śląsk
perły Dolnego Śląska [23.04.2006]
Niedziela Miłosierdzia Bożego, od samego rana piękna słoneczna pogoda zdawała się zapraszać Nas do wyjazdu. Msza Święta odprawiana przez Księdza Władysława Kolorza zainaugurowała naszą pielgrzymkową wyprawę na Dolny Śląsk stanowiącą trzeci etap pielgrzymowania po tym pięknym regionie. W gronie pielgrzymujących spora grupa „wytrawnych ” bywalców, nowicjusze oraz niemało przedstawicieli młodzieży i dzieci.
Przyjąwszy błogosławieństwo na drogę z rąk Księdza Wojciecha, wyruszamy!
Pędzimy autostradą w kierunku pierwszego celu naszej wyprawy.
Historia ziem śląskich sięga okresu paleolitu (500 000 lat). Wielkie wędrówki plemion miały znaczący wpływ na rozwój tych ziem. Mając na względzie polityczną, militarną i gospodarczą rolę Śląska, już za czasów Mieszka I i Bolesława Chrobrego ustanowiono biskupstwo we Wrocławiu. Śmierć Bolesława Krzywoustego(1138) rozpoczęła proces rozbicia dzielnicowego. Śląsk przypadł w udziale jego najstarszemu synowi Władysławowi II. Pomimo działań Henryka I Brodatego oraz kontynuatora jego poczynań Henryka II Pobożnego ich następcy dzielili, bądź też czynili starania o scalenie tych ziem, co po podstępnym otruciu Henryka IV Prawego (1266-90) zakończyło okres politycznej hegemonii Śląska.
Zjeżdżamy z autostrady, pierwszy przystanek zaplanowano w mieście, w którym Ks. Władysław Kolorz odbywał służbę wojskową. Poinformował nas o tym sam, wspominając z rozrzewnieniem przyjemności związane z „pełzaniem poprzez czołganie”. Ujrzawszy znajome tereny ćwiczeń poligonowych oraz koszary stwierdził, że zaniedba-no je znacznie co w czasach jego 2-letniego pobytu w jednostce było nie do pomyślenia.
Brzeg . Miasto powiatowe opisywane w przewodniku jako jedno z najładniejszych na Śląsku położone nad Odrą. Pierwsze informacje o mieście pochodzą z 1036r.
Zniszczone, a następnie odbudowane, w 1248r. otrzymało tzw. średzkie prawa miejskie. W trakcie kolejnego podziału księstwa wrocławskiego Brzeg otrzymał Bolesław III Rozrzutny. Miasto staje się stolicą księstwa. Rozkwit miasta nastąpił w XIV w. Zniszczone w czasie wojen śląskich w 1741. Powstałe później umocnienia bastionowe nie uchroniły miasta przed zdobyciem go przez wojska napoleońskie w 1807r. Najnowsza historia też miasta nie oszczędziła. Ze względu na swoje znaczenie strategiczne, było w 1945 terenem walk, w wyniku, których zniszczeniu uległo ok. 70% jego powierzchni, odbudowanej w latach powojennych. Zwiedzamy najcenniejszy zabytek miasta, zbudowany w 1296 Zamek książąt brzeskich. Budynek bramny z żółtego piaskowca pokryty bogatą płaskorzeźbą składającą się z motywów roślinnych, figuralnych, kandelabrowo-arabeskowych. Nad bramą kamienne figury Jerzego II i jego żony Barbary brandenburskiej herby piastowskie i brandenburskie. Powyżej popiersia Piastów ( Piast, Ziemowit, Leszek, Ziemomysław, Mieszko I, Bolesław Chrobry, Mieszko II, Kazimierz Odnowiciel, Władysław Herman, Bolesław Krzywousty, Władysław II, Bolesław Wysoki, Henryk I Brodaty, Henryk II Pobożny, Bolesław II Rogatka, Henryk V legnicki, Bolesław III legnicko-brzeski, Ludwik I, Henryk III, Henryk chojnowski, Ludwik III oławski, Jan lubiąski, Fryderyk I, Fryderyk II). W salach muzealnych gotyckie i renesansowe rzeźby , obrazy i miedzioryty. Obszerna makieta Starego Miasta pozwala na zobrazowanie charakterystycznej za-budowy Brzegu oraz wzajemnego usytuowania poszczególnych budynków i budowli miejskich. Miniatura odrzańskiego mostu uzmysławia poziom umiejętności technicznych i kunszt budowlany po-przednich pokoleń. W gabinecie książęcym, zachwyca renesansowa polichromia na kształt drzewa genealogicznego (1581-84). W salach piwnicy zamkowej barokowe sarkofagi książęce przeniesione z podziemi, usytuowanej w pd-wsch. narożniku , kaplicy św. Jadwigi. Wewnątrz kaplicy zachowane detale gotyckie, płaskorzeźby z XIV i XV wieku, renesansowe nagrobki z XVII w., oraz unikatowa rzeźba św. Jadwigi z księgą w dłoni.
Zaglądamy na otoczony arkadowymi krużgankami dziedziniec, przypominający do złudzenia Wawel.
Na placu zamkowym, za sprawą przybyłych do Brzegu Jezuitów, w latach 1734-39 powstał Kościół Podwyższenia Krzyża Świętego. Ładne jednolite stylowo wnętrze, barokowy ołtarz z 1745 r., na którym znajdują się rzeźby patronów zakonu św. Ignacego Loyoli i Franciszka Ksawerego oraz Matki Boskiej Bolesnej i św. Marii Magdaleny.
Ołtarze boczne barokowe i rokokowe. Ambona (ok.1750) z rzeźbami Ewangelistów , płasko-rzeźbami scen z życia Chrystusa. Liczne obrazy, w tym Matki Boskiej z Dzieciątkiem (ok.1530). Stacje Drogi Krzyżowej z 2 poł. XVIII w. Polichromia wnętrz nawiązuje tematycznie do misji zakonu Jezuitów , przedstawia „Wzniesienie Krzyża przez św. Ignacego Loyolę i św. Franciszka Ksawerego”, „Wywyższenie Węża Miedzianego”, ”Adorację Krzyża”. Przed kościołem barokowe figury św. Jana Nepomucena i św. Tadeusza Judy (ok.1722).
W obrębie Starego Miasta, mimo zniszczeń wojennych, został zachowany charakterystyczny dla średniowiecza układ przestrzenny. Rynek w kształcie prostokąta zajmujący powierzchnie 207x172 m., środek którego wypełnia piękny renesansowy ratusz.
Brzeg . Miasto powiatowe opisywane w przewodniku jako jedno z naj-ładniejszych na Śląsku położone nad Odrą. Rynek w kształcie prostokąta zajmujący powierzchnie 207x172 m., środek którego wypełnia piękny rene-sansowy ratusz. Wybudowany w obecnej formie na miejscu powstałego w 1358r., a spalonego w 1569r., powstał za czasów rządów Jerzego II, łącznie z wybudowaną nieco później wierzą (1574-1577). Przebudowywany w XVIII i XIX w. Zabytkowe barokowe i renesansowe kamieniczki okalające rynek dodają kolorytu i stwarzają atmosferę centrum starówki.
Dochodzimy do Kościoła św. Mikołaja jednej z największych gotyckichświątyń Dolnego Śląska. Pierwotny z końca XIII w., został zastąpiony budowanym etapami od 1370 do ok.1416r.. Neogotyckie części wież pochodzą z 1885r. Pożar spowodowany działaniami wojennymi zniszczył sklepienia nawy głównej, bocznych, dach i cały drewniany barokowy wystrój wnętrza. Zachowały się gotyckie portale kruchty, kilka renesansowych epitafiów. Kościół, którego atmosfera sprawiła ze odżyły wspomnienia Ks. Proboszcza. To tutaj sprawował posługę w trakcie swojej służby wojskowej. Klimat świątyni pozwolił na przypomnienie spotkania zorganizowanego w 25 rocznicę pełnienia tej służby , w trakcie którego nie zawiedli ludzie uczestniczący w nabo-żeństwie, pamiętający o tak młodych przed laty klerykach. Wszak w tekście świeckiej piosenki napisano „… Wspomnienia do siebie to mają, że chcesz czy nie chcesz wracają…”.
Czas mija szybko, a nam jeszcze szybciej, bo pogonieni wiosennym deszczykiem wracamy do autokaru i nieomalże bez „kamermena” ruszamy dalej.
Namysłów (ok. 16800 mieszkańców) miasto nad Widawą. Osada wzmiankowana w 1206r. powstała na szlaku wiodącym z Wrocławia do Krakowa. Jeszcze przed 1248r. otrzymała prawa miejskie .Od 1278 znana była szkoła parafialna (jedna z najstarszych na Śląsku). Centrum miasta zachowało średniowieczny układ przestrzenny, zachowana do dziś wieża bramna stanowi pozostałość po murach obronnych. Wąskie uliczki prowadzą nas do pierwotnie gotyckiego Ratusza, wybudowanego w latach 1374-78 (wieża 1381-89). Po pożarze w 1483 odbudowanego w końcu XV w., a później przebudowanego i rozbudowanego. Obecnie gotycko – renesansowy z bezstylowymi przybudówkami. Wokół rynku kilka zabytkowych kamieniczek XVI-XIX w.
Udajemy się do Kościoła parafialnego Św. Ap. Piotra i Pawła, o którym pierwsze wzmianki pochodzą z 1321r.. Obecnie budowla gotycka z początków XV w. Rozbudowana na przełomie XV i XVI w. We wnętrzu oglądamy neogotycki ołtarz główny (ok.1890), ołtarze boczne barokowe, dwie chrzcielnice: jedna kamienna gotycka XV w., druga drewniana rokokowa z końca XVIII w. , renesansową z XVII w. Ambona, na której znajdują się barokowe rzeźby św. ap. Piotra i Pawła, Bonifacego, Alojzego, Karola Boromeusza, Franciszka. Liczne barokowe obrazy olejne (XVIII w.). Podziwiamy przepiękną monstrancję wystawioną na ołtarzu bocznym.
W autokarze próbuje-my usystematyzować spostrzeżenia i pozbierać myśli. Wrażeń w dniu dzisiejszym było już tak wiele, a przed nami następny etap pielgrzymki.
Oleśnica (ok.39 000mieszkańców) miasto położone na lewym brzegu Oleśnicy. Osada handlowa powstała prawdopodobnie w XI w. na szlaku z Wrocławia do Kalisza (Droga Bursztynowa). W 1255r. Henryk III wrocławski nadał jej średzkie prawa miejskie, a w 1594 Karol II ziębicki założył gimnazjum książęce, jedną z najlepszych szkół na Dolnym Śląsku. Wiek XVI to okres rozkwitu miasta, w którym powstają warsztaty rzemieślnicze, druga na Śląsku drukarnia, a przede wszystkim renesansowy zamek. Miasto uległo zniszczeniu w okresie wojny trzydziestoletniej, a w 1792r. dostało się w ręce wintenberskiego rodu Nemrodów stając się ostoją protestantyzmu. W 1668 r. wydano tu podręcznik Macieja Dobreckiego do nauki języka polskiego dla Niemców, a w 1687r. Adam Dacjusz wydał „Dyskurs o dobrych uczynkach”. W 1730r wielki pożar zniszczył prawie wszystko. W 1844r. po śmierci ostatniego księcia brunszwickiego miasto przeszło pod administrację pruską. Zniszczone w czasie działań wojennych, jako jedno z pierwszych na Dolnym Śląsku odbudowane.
Spacerując starą fosą podziwiamy zbudowany w XIV - Zamek książąt oleśnickich. Powstał on na miejscu grodu książęcego . W 1559r. rozpoczęto jego renesansową przebudowę. Duży kompleks wbudowany w długie odcinki murów kurtynowych z fragmentami baszt i bramą Wrocławską. Na dziedziniec wiedzie(niestety zamknięta) główna brama wjazdowa, na której zostały umieszczone płaskorzeźby przedstawiające herby książąt ziębicko – oleśnickich. Zamek przeznaczony został na cele kulturalne. Kurant na wieży wygrywa melodię harcerskiej piosenki „Płonie ognisko w lesie…”- -pamiątka po Szkole Instruktorów Zuchowych ZHP, obecnie znajduje się tu szkoła zawodowa.
Zwiedzamy następne obiekty Oleśnicy miasta położonego na lewym brzegu rzeki Oleśnicy. Nad fosą podziwialiśmy zbudowany w XIV - Zamek książąt oleśnickich. Przed zamkiem kolumna z 1791r. upamiętniająca złote gody pary książęcej - Karola Krystiana i Marii Wilhelminy.
Połączony z zamkiem, krytym gankiem, kościół zamkowy św. Jana Ewangelisty istniał już w 1189r. Przebudowany w stylu trzynawowej gotyckiej bazyliki w XIV w. Pomimo zawalenia się jednej ze ścian i stropu nawy głównej poddany rekonstrukcji w 1906 – 08r. W 1998 Świątynia została podniesiona do godności bazyliki mniejszej. Przed zamkiem kolumna z 1791r. upamiętniająca złote gody pary książęcej - ks. Karola Krystiana i Marii Wilhelminy.
Połączony z zamkiem, krytym gankiem, kościół zamkowy św. Jana Ewangelisty istniał już w 1189r. Przebudowany w stylu trzynawowej gotyckiej bazyliki w XIV w. Pomimo zawalenia się jednej ze ścian i stropu nawy głównej poddany rekonstrukcji w 1906 – 08r. W 1998 Świątynia została podniesiona do godności bazyliki mniejszej.
We wnętrzu podziwiamy sporo elementów gotyckich, chrzcielnicę z płaskorzeźbami Chrystusa, Matki Boskiej, św. Jadwigi, św. Jana (ok. 1500r.), późnogotyckie epitafia, renesansową ambonę z 1505r. Przedstawione na niej sceny z życia Chrystusa oraz płaskorzeźby Adama i Ewy wyszły spod dłuta J. Urbańskiego, całość wsparta na ramieniu Jezusa z kosturem. Obrazy ze scenami ze Starego i Nowego Testamentu. Przy ścianie prezbiterium barokowa loża kolatorska (XVII w.). Organy z 1685r. przebudowane w 1905r., na chórze barokowa loża książęca z 1654r.
Pokropił deszczyk zaświeciło słońce, a pielgrzymi w dobrym nastroju kontynuując pielgrzymkę zmierzają do historycznej stolicy Dolnego Śląska - Wrocławia, który jest siedzibą biskupa kościoła rzymskokatolickiego, prawosławnego i polskokatolickiego.
Wrocław ( 640 000 mieszkańców pod względem ludności 4 miasto w Polsce) - magiczne miasto. Niektórzy uczestnicy pielgrzymki przyznają się, że byli w nim na powojennym zlocie i jechali wtedy całą noc w bydlęcych wagonach. Jakie miasto zobaczymy dziś?
Pod względem liczby ludności 4 miasto w Polsce, zajmujące powierzchnie 293km 2 .
Zaczątek miasta to niewielkie osady istniejące prawdopodobnie od VI w. Powstanie miasta wiąże się z założonym na Ostrowie Tumskim w X w. Grodu księcia Vratislava. W związku z założeniem w roku 1000 przez Bolesława Chrobrego biskupstwa, datę tę przyjmuje się jako początek historii miasta.
Dzisiejsze Stare Miasto powstało w 1242r. ”Złotym okresem” nazwano XIV i XV w.. Wówczas miasto jest jednym z największych w Europie Środkowej. Z tego okresu pochodzi ratusz i większość zachowanych do dziś gotyckich świątyń.
Dzień chyli się ku końcowi, my zmierzamy ku wybudowanemu w latach 1327-1504 ratuszowi, który należy do najcenniej-szych zabytków architektury późnego gotyku. Niezmieniony przetrwał do dnia dzisiejszego. Okazale prezentujący się gmach z imponu-jącym zegarem astrono-micznym wskazującym godziny i fazy księżyca. Dysponujemy niewielką ilością czasu, aby nacieszyć oczy pięknem fasad i wspaniałymi detalami architekt-nicznymi kamieniczek, by zajrzeć do kaplicy ratuszowej, z okna której odczytywano ongiś wyroki, stanąć pod pręgierzem, odpocząć pod fontanną, a przede wszystkim chłonąć atmosferę Rynku Starego Miasta , które w niedzielny wieczór stanowi istną Wieżę Babel. Wniosek, który nasuwa się to: odwiedzić Wrocław jeszcze nie raz i zajrzeć tam, gdzie dziś czas nam nie pozwala. Wracając na miejsce odjazdu na parking pod Panoramą Racławicką spostrzegamy, że nastał ciepły wiosenny wieczór. Czy już wracamy?
Wspólne uczestniczenie w modlitwie, perfekcjonizm Księdza Proboszcza, sprawna organizacja i zdyscyplinowanie pielgrzymów, to gwarancja sukcesu.
Powrót zaplanowano na 22:30. O 22:28 wjeżdżamy na ul.Gawronów.
Bóg Zapłać Księże Proboszczu za atmosferę, możliwość zobaczenia Pereł Dolnego Śląska i udział we wspólnej modlitwie.